Πολιτική Αυτοκριτική

Εδώ και αρκετό καιρό μου έχει γεννηθεί η επιθυμία να καταγράψω κάποιες σκέψεις μου. Αυτή η επιθυμία προέκυψε όταν άρχισα να αμφισβητώ τις οικογενειακές μου πολιτικές πεποιθήσεις και καταβολές, σαν αποτέλεσμα των όσων συμβαίνουν γύρω μας.

Στο προκείμενο λοιπόν. Και εγώ όπως και πολλοί άλλοι συμπολίτες μας, πιστέψαμε στη δεκαετία 90' ότι μπορούμε να παραμείνουμε σοσιαλιστές στην ιδεολογία, προσαρμοζόμενοι όμως στην νέα τάξη πραγμάτων και υποστηρίζοντας νεο-φιλελεύθερες πολιτικές εφαρμοσμένες μέσω του ΠΑΣΟΚ κάτω από το "ρεαλιστικό" πρίσμα της εποχής. Σκοπός προφανώς ήταν η δημιουργία μιας σύγχρονης και ευημερούσας Ελλάδας.

Συνέβαλλε επίσης στην υιοθέτηση της παραπάνω στάσης και ο βομβαρδισμός από τηλεοράσεως που για πρώτη φορά τότε αφέθηκε ελεύθερη στους μεγαλοεπιχειρηματίες. Θεατές ενός κόσμου που είχε μόνο μια επιλογή, την αποδοχή των κανόνων της αγοράς, δεν μας πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι αυτή η εικόνα που μας περνούσαν τα κανάλια, αυτό το πρότυπο που έπρεπε να αποδεχτούμε σαν αναπόφευκτο, ήταν ο κόσμος που εξυπηρετούσε τους μεγαλοεπιχειρηματίες, το κεφάλαιο αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τον ανατριχιαστικό πλέον αυτό όρο. Βέβαια, για όποιους εφάρμοζαν σωστά τον νεο-φιλελευθερισμό, θα υπήρχε και μια ανταμοιβή, δηλαδή πλούτος και ευημερία που μεταφράζονται και σε ασφάλεια και «ελευθερία».

Στα φοιτητικά αμφιθέατρα στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μια γενιά που δεν είχε ζήσει πολέμους, χούντα ή άλλες δυστυχίες πίστεψε ότι μπορούσε να εκμεταλευτεί την συγκυρία και να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης που παρέλαβε από την προηγούμενη γενιά. Δέχτηκε να δουλέψει σκληρά, να ανταλλάξει τον συναγωνισμό με τον ανταγωνισμό, να θυσιάσει παλαιότερα κεκτημένα για να μη χάσει την ευκαιρία. Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης ήρθε στην καλύτερη στιγμή σαν κερασάκι στην τούρτα. Το ΠΑΣΟΚ προσέφερε την εγγύηση ότι δεν θα επέτρεπε την ασυδοσία των οικονομικά ισχυρών επί των αδυνάτων και ταυτόχρονα θα μετασχημάτιζε και θα εκσυγχρόνιζε τον σοσιαλισμό ώστε να ανταπεξέλθει στο κάλεσμα των καιρών.

Η πρώτη 4ετία Σημιτή, μετά από σημαντικές θυσίες, οδήγησε στις πρώτες επιτυχίες σε επίπεδο εθνικών στόχων και μακρο-οικονομικών μεγεθών. Η δεύτερη 4ετία ξεκίνησε σε ένα κλίμα αισιοδοξίας και ελπίδας και κατέληξε όπως κατέληξε. Παρά τα πρώτα αναιμικά αποτελέσματα εκσυγχρονισμού του κράτους και της δημόσιας διοίκησης, η πραγματικότητα που βιώνουν οι πολίτες δεν βελτιώνεται. Στη συνέχεια βιώνουμε όλοι την διακυβέρνηση της ΝΔ που ισχυρίζεται ότι σαν αυθεντική αντιπρόσωπος του νεο-φιλελευθερισμού θα τον εφαρμόσει ανόθευτα και αποτελεσματικά. Παρά την τρίτη απόπειρα εφαρμογής του ίδιου μοντέλου, ακόμα και οι ψηφοφόροι της ΝΔ δεν μπορούν να νιώσουν ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα.

Οι δείκτες και τα μακρο-οικονομικά μεγέθη, λίγο φαίνεται να επηρεάζουν την καθημερινότητα στην χώρα μας, που ακολουθεί ένα στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης από το 1950 και μετά, για να μην πούμε από την σύστασή της και μετά. Έχοντας χάσει την βιομηχανική επανάσταση, μιμούμενοι πρότυπα ετεροχρονισμένα, φαίνεται ότι διαρκώς πασχίζουμε να συντονιστούμε με τον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο αλλά συνεχώς βρισκόμαστε εκτός φάσης, με την ηλεκτρολογική έννοια του όρου. Ποιος φταίει? Ας μην απαντήσω αυτή τη στιγμή.

Ωριμάζοντας και εγώ μέσα από την διαδρομή που μόλις περιέγραψα και κάνοντας την αυτοκριτική μου, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι έδειξα αφέλεια, παρασύρθηκα από μεγάλα λόγια και υποσχέσεις και άφησα την πλεονεξία της εποχής να νοθεύσει τις αρχές μου. Δεν αντιλήφθηκα το παιχνίδι που στήθηκε εις βάρος της γενιάς μου και βρίσκομαι τώρα συνυπαίτιος, θήτης και θύμα, μπροστά στο μέλλον που θα ξεπληρώσει στο ακέραιο τα αμαρτήματά μας. Αυτή είναι η αίσθησή μου.